door: Emilie Maclaine Pont | 30 november 2023
Landelijk zijn er inmiddels ruim 6.000 buurtsportcoaches actief in bijna iedere gemeente. Deze professionals spelen een centrale rol in het realiseren van lokale ambities. Buurtsportcoaches helpen doelgroepen van jong tot oud om in beweging te komen en leggen verbinding tussen verschillende sectoren, zoals sport & bewegen, welzijn, onderwijs en zorg. Aan verschillende hogescholen zijn opleidingen tot buurtsportcoach te volgen en specialisaties voor wie verder de diepte in wil.
De beroepsgroep buurtcoaches bestaat uit professionals met verschillende achtergronden, zoals een hbo-opleiding Sportkunde, de ALO, de zogenaamde associate degree tot leefstijlcoach of Sport & Bewegen op mbo-niveau. Buurtsportcoach is een relatief nieuw beroep en heeft zich als vak in sneltreinvaart ontwikkeld. De verwachting is dat die ontwikkeling zich in de komende jaren doorzet.
"Dat vraagt het nodige van de buurtsportcoach. Blijven scholen, na je opleiding, is dan ook noodzakelijk om al die ontwikkeling bij te kunnen benen", vertelt Robert den Dunnen van de Landelijke Academie Buurtsportcoaches (LAB). "Wij hebben ons verdeeld over vijf regio’s in het land en proberen, samen met partners, de buurtsportcoach bij te staan. Dat doen wij door de scholingsvraag van de buurtsportcoach zo goed mogelijk te vertalen naar aanbod."
"Om hun zelfstandigheid te behouden is het essentieel dat ouderen zo gezond en vitaal mogelijk ouder worden. Bewegen is daarin cruciaal"
Sport- en beweegleider senioren
De vernieuwde opleiding Sport- en beweegleider senioren is een mooi voorbeeld hiervan. Den Dunnen: “We weten dat er steeds meer senioren komen en deze senioren worden steeds ouder. Het huidige beleid is gericht op zelfredzaamheid en preventie. Om deze zelfstandigheid te behouden is het essentieel dat ouderen zo gezond en vitaal mogelijk ouder worden. Bewegen is daarin cruciaal. Buurtsportcoaches krijgen in de praktijk steeds meer vraag naar die beweeglessen. Deze lessen vereisen wel specifieke deskundigheid en dus opleiding."
LAB heeft daarom de bestaande (oude) opleiding, met ondersteuning van het ministerie van VWS, meer modulair en flexibel gemaakt. Hierdoor is deze toegankelijker geworden en beter die past bij de (digitale) leerwens van de buurtsportcoach.
Valpreventie
Helemaal nieuw in die opleiding is valpreventie. Den Dunnen: “In het Integraal Zorgakkoord krijgt valpreventie bijzondere aandacht. Dat geldt ook voor de Brede SPUK-regeling: een subsidie die aan alle gemeenten beschikbaar is gesteld voor onder meer sport en bewegen. De overheid beschouwt dit thema als extra belangrijk bij gezond ouder worden. Het vormde een mooie aanleiding voor het LAB om de valpreventie InBalans te integreren in die nieuwe opleiding Sport- en beweegleider senioren; in overleg met Veiligheid.nl en met financiële steun van het arbeidsmarktfonds Samen Presteren hebben we de valpreventie als een extra module aan de opleiding kunnen toevoegen.”
De animo voor de cursus is groot, merkte Den Dunnen direct na de lancering afgelopen winter. “Al 150 buurtsportcoaches volgen deze nieuwe opleiding of hebben deze afgerond. Het laat zien dat we op het juiste moment hebben geanticipeerd op de maatschappelijke ontwikkelingen. Inspringen op die ontwikkelingen deden we ook al door aanbod te creëren rond onderwerpen als bewegen in de openbare ruimte, inclusief sporten en bewegen, monitoren en evaluatie en het functioneren van een gemeente. Ik weet zeker dat er de komende tijd meer nieuwe scholingen aan ons aanbod worden toegevoegd. Immers, waar buurtsportcoaches in de praktijk mee te maken krijgen, verandert voortdurend. Daar spelen wij altijd op in.”
Voor meer informatie: Wat is het programma LAB?